Ayurvedic là một chế độ ăn kiêng của Ấn Độ đã có từ hàng ngàn năm. Nhiều người không biết chế độ ăn kiêng ayurvedic là gì và liệu nó có thực sự mang lại lợi ích cho sức khỏe?
Đây là một chế độ ăn kiêng rất phổ biến vì nó không chỉ tăng cường sức khỏe thể chất mà còn nâng cao sức khỏe tinh thần của bạn. Để khám phá thêm về ayurvedic và những lợi ích mà phương pháp này mang lại, mời bạn cùng DONGTRUNGHATHAOVN.ORG tìm hiểu trong bài viết này!
Chế độ ăn kiêng ayurveda là gì?
Ayurvedic là một chế độ ăn kiêng được xây dựng dựa trên các nguyên tắc của y học Ayurveda và tập trung vào việc cân bằng các loại năng lượng khác nhau trong cơ thể để cải thiện sức khỏe. Không giống như nhiều chế độ ăn kiêng khác, ayurvedic đưa ra các khuyến nghị về chế độ ăn uống khác nhau cho từng cá nhân.
Hệ thống y học Ayurvedic là một hệ thống điều trị tổng thể tập trung vào việc thúc đẩy sự cân bằng về thể chất và tinh thần của bạn. Theo hệ thống này, năm yếu tố tạo nên vũ trụ bao gồm: Vayu (không khí), jala (nước), akash (trời), teja (lửa) và prithvi (đất).
Người ta tin rằng năm yếu tố này tạo thành ba loại năng lượng khác nhau lưu thông trong cơ thể, được gọi là dosha. Mỗi dosha chịu trách nhiệm cho các chức năng sinh lý cụ thể. Ba doshas này là pitta, vata và kapha. Dosha pitta có vai trò kiểm soát cơn đói, khát và nhiệt độ cơ thể. Trong khi đó, dosha vata duy trì sự cân bằng điện giải và chuyển động của con người trong khi dosha kapha thúc đẩy các chức năng của khớp.
Chế độ ăn kiêng ayurveda hoạt động dựa trên việc xác định dosha chiếm ưu thế trong cơ thể bạn và chọn thực phẩm phù hợp để thúc đẩy sự cân bằng giữa cả ba dosha.
Tác dụng của chế độ ăn kiêng Ayurvedic là gì?
Chế độ ăn kiêng ayurveda cung cấp các kế hoạch ăn uống với thời gian, phương pháp và thực đơn cụ thể phù hợp với từng cơ thể. Dưới đây là một số đặc điểm chính của từng dosha để giúp bạn xác định mình thuộc nhóm dosha nào:
- Pitta (lửa + nước): Thông minh, chăm chỉ và quyết đoán. Những người dễ bị yếu tố dosha này thường có thể chất trung bình, nóng tính và có thể mắc các bệnh như khó tiêu, bệnh tim hoặc huyết áp cao.
- Vata (không khí + trời): Sáng tạo, năng động và hoạt bát. Những người có dosha này thường gầy với khung nhẹ. Họ có thể gặp một số vấn đề về tiêu hóa, mệt mỏi hoặc lo lắng khi bị mất cân bằng.
- Kapha (đất + nước): Bẩm sinh điềm tĩnh, kiên định và trung thành. Những người có nguyên tố dosha kapha thường có thân hình rắn chắc hơn và có thể gặp vấn đề về cân nặng, hen suyễn, trầm cảm hoặc tiểu đường.
Theo chế độ ăn kiêng này, việc xác định bạn thuộc nhóm dosha nào sẽ giúp bạn chọn đúng loại thực phẩm để thúc đẩy sự cân bằng trong cơ thể.
Ví dụ, những người thuộc nhóm dosha pitta nên ăn thực phẩm mát và cung cấp năng lượng, hạn chế thực phẩm cay và các loại hạt. Trong khi đó, những người thuộc nhóm dosha vata lại thích thức ăn ấm, mềm và được trồng trong đất. Ngược lại, cần hạn chế trái cây sấy khô, rau đắng, rau sống. Cuối cùng, dosha kapha hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm khó tiêu hóa như ngũ cốc, các loại hạt, dầu có hương vị trái cây, rau và các loại đậu.
Thịt đỏ, chất làm ngọt nhân tạo và thực phẩm đóng hộp nên được hạn chế trong chế độ ăn của cả ba nhóm dosha. Bên cạnh đó, chế độ ăn kiêng Ayurvedic khuyến khích mọi người ăn những thực phẩm lành mạnh như rau xanh và trái cây.
Những lợi ích sức khỏe của chế độ ăn uống ayurveda là gì?
Dưới đây là một vài lợi ích tiềm năng của chế độ ăn kiêng Ayurveda:
Khuyến khích ăn nhiều thực phẩm toàn phần
Chế độ ăn kiêng ayurveda cung cấp các loại thực phẩm cụ thể phù hợp với từng dosha. Tuy nhiên, chế độ ăn kiêng này thường khuyến khích bạn ăn thực phẩm toàn phần như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu. Đây đều là những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể.
Phương pháp này cũng giúp bạn hạn chế tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn. Các nghiên cứu cho thấy ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư và thậm chí tử vong. Do đó, chế độ ăn kiêng ayurveda có thể giúp tăng cường sức khỏe và bảo vệ bạn khỏi các bệnh mãn tính nguy hiểm.
Giúp giảm cân
Chế độ ăn kiêng Ayurveda thường tập trung vào các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, vì vậy chúng cũng có thể giúp bạn giảm cân.
Một nghiên cứu trên 200 người trong nhóm dosha pitta và kapha cho thấy rằng ăn theo chế độ ăn kiêng ayurveda trong ba tháng giúp giảm cân đáng kể. Những người này lúc đầu có xu hướng nặng hơn những người dosha vata.
Một nghiên cứu nhỏ khác cho thấy rằng tuân theo chế độ ăn kiêng Ayurvedic và tham gia các lớp học yoga có thể giúp bạn giảm trung bình 6kg chỉ trong 9 tháng.
Mặc dù các nghiên cứu về tác dụng giảm cân của ayurvedic còn hạn chế, nhưng thực tế là tác dụng này vẫn được ghi nhận rõ ràng.
Thúc đẩy chánh niệm
Ngoài các loại thực phẩm bạn tiêu thụ, chánh niệm là một phần quan trọng khác của chế độ ăn kiêng ayurveda. Chánh niệm có liên quan chặt chẽ với việc lưu tâm đến cảm giác của bạn ngay bây giờ.
Đặc biệt, ăn uống chánh niệm nhấn mạnh đến việc giảm thiểu sự phân tâm trong bữa ăn để bạn có thể tập trung hoàn toàn vào hương vị, kết cấu và mùi vị của thức ăn.
Theo một nghiên cứu nhỏ trên 10 người, thực hành ăn uống chánh niệm giúp giảm trọng lượng cơ thể, giảm trầm cảm, căng thẳng và rối loạn ăn uống. Ăn uống chánh niệm cũng có thể nâng cao khả năng tự kiểm soát và thúc đẩy sự liên kết của cơ thể với thức ăn.
Hạn chế của chế độ ăn kiêng ayurvedic
Mặc dù chế độ ăn kiêng ayurveda mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng nó cũng có những hạn chế nhất định. Dưới đây là một vài nhược điểm của ayurvedic:
Khó hiểu và khó hiểu
Một trong những hạn chế chính của chế độ ăn kiêng ayurvedic là nó gây nhầm lẫn và khó tuân theo đối với người ăn. Điều này xảy ra bởi vì ayurvedic không chỉ quy định các loại thực phẩm cụ thể mà mỗi nhóm dosha nên ăn, mà còn quy định thời gian, tần suất và lượng thức ăn mà bạn nên tiêu thụ mỗi ngày. Không chỉ vậy, danh sách các loại thực phẩm bạn có thể và nên tránh có thể thay đổi tùy theo mùa trong năm. Chính vì lý do này mà một số người mới bắt đầu theo chế độ ăn kiêng ayurveda cảm thấy bối rối.
Khiến bạn cảm thấy quá gò bó
Trong chế độ ăn kiêng ayurveda, có một danh sách các loại thực phẩm bạn nên ăn hoặc tránh tùy thuộc vào dosha của từng cá nhân. Do đó, có một số loại thực phẩm lành mạnh bị loại khỏi chế độ ăn kiêng vì chúng được cho là gánh nặng cho cơ thể và không phù hợp với loại dosha của bạn.
Thịt đỏ hoặc thực phẩm chế biến sẵn cũng bị loại khỏi chế độ ăn kiêng. Bạn có thể phải thay đổi chế độ ăn uống hiện tại rất nhiều và điều này khiến bạn khó thích nghi ngay với chế độ ăn mới.
Thực tế là chế độ ăn kiêng ayurveda có thể khiến bạn cảm thấy hạn chế hơn so với các chế độ ăn kiêng khác đôi khi có thể khiến bạn khó có thể tuân thủ nó trong một thời gian dài.
Khó xác định chính xác nhóm dosha của chính mình
Chế độ ăn kiêng này được xây dựng dựa trên việc xác định yếu tố dosha chi phối trong cơ thể bạn dựa trên tập hợp các đặc điểm thể chất và tính cách của bạn, sau đó chọn các loại thực phẩm phù hợp để giúp thúc đẩy dosha ở đó.
Mặc dù có nhiều phương pháp giúp xác định bạn thuộc nhóm dosha nào, nhưng những phương pháp này thường không được đảm bảo là hoàn toàn chính xác. Chế độ ăn kiêng ayurvedic của mỗi người được thiết kế riêng và phù hợp với nhóm dosha của người đó. Vì vậy, xác định sai nhóm dosha có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chế độ ăn uống cũng như sức khỏe của bạn.
Ngoài ra, hiện tại không có bằng chứng cụ thể nào chứng minh cho khái niệm dosha hay những tuyên bố về mối liên hệ giữa tính cách và loại thực phẩm bạn nên ăn hoặc nên tránh. Do đó, lợi ích của phương pháp ayurvedic không rõ ràng, ngay cả khi bạn đã xác định chính xác dosha của mình.
Những loại thực phẩm bạn nên ăn dựa trên chế độ ăn kiêng ayurvedic
Trong hệ thống y học Ayurvedic, thực phẩm được phân loại dựa trên năng lượng mà chúng cung cấp và cách chúng ảnh hưởng đến cơ thể bạn. Điều này giúp xác định danh sách các loại thực phẩm phù hợp cho mỗi dosha.
Dưới đây là một số loại thực phẩm bạn nên ăn dựa trên dosha cụ thể của bạn.
Pitta
- Protein: một lượng nhỏ thịt gia cầm, lòng trắng trứng, đậu phụ
- Các sản phẩm từ sữa: sữa, bơ tinh luyện (ghee), bơ
- Trái cây: trái cây ngọt, chín hoàn toàn như cam, lê, dứa, chuối, dưa hấu và xoài
- Rau: các loại rau có vị ngọt hoặc đắng, bao gồm bắp cải, súp lơ, cần tây, dưa chuột, bí xanh, rau xanh, khoai lang, cà rốt, bí và cải Brussels.
- Đậu: đậu xanh, đậu lăng, đậu xanh, đậu lima, đậu đen, đậu tây
- Ngũ cốc: lúa mạch, yến mạch, gạo basmati, lúa mì
- Hạt giống: một lượng nhỏ hạt bí ngô, hạt lanh, hạt hướng dương, v.v.
- Các loại thảo mộc và gia vị: một lượng nhỏ hạt tiêu đen, nghệ, quế, ngò, thì là
vata
- Protein: một lượng nhỏ thịt gia cầm, hải sản, đậu phụ
- Các sản phẩm từ sữa: sữa, bơ, sữa chua, phô mai, bơ tinh chế (ghee)
- Trái cây: trái cây ngọt, chín hoàn toàn như chuối, việt quất, dâu tây, bưởi, xoài, đào và mận
- Rau: rau nấu chín, bao gồm củ cải đường, khoai lang, khoai tây, hành tây, củ cải, cà rốt và đậu xanh
- Đậu: đậu xanh, đậu lăng, đậu xanh
- Ngũ cốc: yến mạch nấu chín, gạo
- Các loại hạt: bất kỳ loại hạt nào, có thể là hạnh nhân, quả óc chó, quả hồ trăn, hạt chia, hạt lanh và hạt hướng dương
- Các loại thảo mộc và gia vị: Bạch đậu khấu, gừng, thìa là, húng quế, đinh hương, kinh giới, húng tây, hạt tiêu đen.
kapha
- Protein: một lượng nhỏ thịt gia cầm, hải sản, lòng trắng trứng
- Các sản phẩm từ sữa: sữa gầy, sữa dê, sữa đậu nành
- Trái cây: táo, việt quất, lê, lựu, anh đào và trái cây sấy khô như nho khô, quả sung và mận
- Rau: măng tây, rau xanh, hành tây, khoai tây, nấm, củ cải, đậu bắp
- Đậu: bất kỳ loại nào, có thể là đậu đen, đậu xanh, đậu lăng và đậu trắng
- Các loại ngũ cốc: yến mạch, lúa mạch đen, kiều mạch, lúa mạch, ngô, kê
- Hạt: một lượng nhỏ hạt bí ngô, hạt hướng dương, hạt lanh
- Các loại thảo mộc và gia vị: bao gồm thì là, hạt tiêu đen, nghệ, gừng, quế, húng quế, kinh giới và húng quế
Thực phẩm cần tránh cho những người ăn kiêng ayurveda
Dưới đây là một số loại thực phẩm bạn nên hạn chế hoặc tránh dựa trên dosha của bạn.
Pitta
- Protein: thịt đỏ, hải sản, lòng đỏ trứng
- Các sản phẩm từ sữa: kem chua, phô mai, sữa lên men (sữa bơ)
- Trái cây: trái cây chua hoặc chưa chín, chẳng hạn như nho, mơ, đu đủ, bưởi và anh đào chua
- Rau: ớt, củ cải đường, cà chua, hành tây, cà tím
- Các loại ngũ cốc: gạo lứt, kê, ngô, lúa mạch đen
- Các loại hạt: hạnh nhân, hạt điều, đậu phộng, hạt thông, quả hồ trăn, quả óc chó, mè
- Các loại thảo mộc và gia vị: tất cả các loại gia vị không được liệt kê ở trên
vata
- Chất đạm: thịt đỏ
- Trái cây: trái cây khô, chưa chín hoặc xanh, chẳng hạn như nho khô, nam việt quất, lựu và lê
- Rau: bất kỳ loại rau sống nào, ngoài bông cải xanh, bắp cải, súp lơ trắng, nấm, khoai tây và cà chua đã nấu chín
- Đậu: các loại đậu như đậu đen, đậu thận và đậu hải quân
- Các loại ngũ cốc: kiều mạch, lúa mạch, lúa mạch đen, lúa mì, ngô, quinoa, kê
- Các loại thảo mộc và gia vị: các loại thảo mộc có vị đắng hoặc chứa chất làm se như mùi tây, cỏ xạ hương và hạt rau mùi
kapha
- Protein: thịt đỏ, tôm, lòng đỏ trứng
- Trái cây: chuối, dừa, xoài, sung tươi
- Rau củ: khoai lang, cà chua, bí xanh, dưa leo
- Đậu: đậu nành, đậu tây, bột đậu nành (sốt miso)
- Ngũ cốc: gạo, lúa mì, ngũ cốc nấu chín
- Các loại hạt: hạt điều, quả hồ đào, hạt thông, vừng, quả óc chó.
Chế độ ăn kiêng Ayurveda là một kế hoạch ăn uống dựa trên các nguyên tắc của hệ thống y học Ayurveda, một dạng y học cổ truyền có từ hàng ngàn năm trước. Chế độ ăn kiêng này dựa trên những loại thực phẩm nên ăn và những gì nên hạn chế dựa trên loại dosha hoặc loại cơ thể cá nhân. Nhiều người cho rằng chế độ ăn này giúp giảm cân và tăng cường sức khỏe tinh thần
Tuy nhiên, chế độ ăn kiêng này có thể gây nhầm lẫn và áp đảo, tùy thuộc vào nhiều yếu tố như tính cách, thể trạng và cơ địa của bạn. Ngoài ra, chưa có nhiều nghiên cứu chuyên sâu về chế độ ăn kiêng ayurvedic. Hi vọng những thông tin trong bài viết đã phần nào giúp bạn giải đáp được thắc mắc ăn kiêng theo phương pháp Ayurvedic là gì và có tác dụng như thế nào đối với sức khỏe.
Phương Quỳnh/DONGTRUNGHATHAOVN.ORG
Tên gọi “đông trùng hạ thảo” xuất phát từ quan sát thực tế khi mùa đông là côn trùng, mùa hè là thực vật. Theo đó, vào mùa đông, sâu non sống trong lòng đất, gặp bào tử nấm Cordyceps sinensis rồi nhiễm loại nấm này. Nấm hút hết chất dinh dưỡng trong trùn làm cho trùn chết. Đến mùa hè nấm phát triển và trồi lên khỏi mặt đất. Vào mùa đông, cặp này trông giống như một con sâu, vào mùa hè, nó trông giống như một cái cây.
Trong tự nhiên có khoảng 570 loài nấm thuộc chi Đông trùng hạ thảo, trong đó Cordyceps militaris và Cordyceps sinensis là những loại nấm có dược tính cao trong số các loại nấm dược liệu. Sự kết hợp kỳ diệu giữa thực vật và động vật này mang lại cho loại nấm này hàng trăm chất dinh dưỡng có lợi.
Thành phần hóa học: Đông trùng hạ thảo chứa 25-32% protid (gần đây có thông tin cho rằng tỷ lệ này lên tới 44,26%), khi thủy phân cho 14-19 loại acid amin khác nhau như: acid aspartic, acid glutamic, serine, histidin, glucine, threonine, arginine , tyrosine, alanine, triptophane, methionine, valine, phenylalanine, isoleucine, leucine, ornithine, lysine…; 8,4% chất béo; 7 – 29% D-manitol; các vitamin như: A, B1, B2, B12, C và các nguyên tố vi lượng: Na, K, Ca, Mg, Al, Mn, Cu, Zn, Bo, Fe, Tc… trong đó cao nhất là phốt pho.
Công dụng: Theo kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí International Journal of Medicinal Mushrooms, đông trùng hạ thảo đã được chứng minh có những công dụng sau:
- Bồi bổ và chống suy nhược cơ thể: Đông trùng hạ thảo có chứa tới 17 loại axit amin, các nguyên tố vi lượng và vitamin A, C, D, E, K, B1, B2… các khoáng chất Ca, Fe, Zn, Mn, Cu… có thể cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Đồng thời, đông trùng hạ thảo còn giúp tăng ATP (Adenozine triphosphate – nguồn năng lượng cho mọi hoạt động của tế bào) và oxy, tăng quá trình trao đổi chất, giúp người dùng khỏe mạnh, không mắc các triệu chứng bệnh. sự mệt mỏi. Vì vậy, đông trùng hạ thảo thích hợp làm thuốc bổ cho người gầy yếu, người vừa khỏi bệnh nặng, người thường xuyên phải thức đêm làm việc…
- Kích thích hệ miễn dịch: Đông trùng hạ thảo có chứa hoạt chất quý hiếm Selenium, có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể, giúp bảo vệ cơ thể khỏi mầm bệnh xâm nhập và đào thải các chất độc hại. trong cơ thể. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó, vào năm 1996, các nhà khoa học thực sự bất ngờ khi phát hiện bản thân đông trùng hạ thảo còn có khả năng ức chế hệ miễn dịch (có tác động lớn đến phẫu thuật ghép tạng – giữ cho cơ quan mới được ghép không bị tổn thương).
- Giúp kiểm soát bệnh tiểu đường – ổn định đường huyết: Đông trùng hạ thảo có khả năng điều hòa lượng đường huyết trong cơ thể. Thử nghiệm cho thấy hơn 90% bệnh nhân tiểu đường được điều trị bằng 3 gram đông trùng hạ thảo mỗi ngày có sự thay đổi về lượng đường trong máu.
- Giảm cholesterol: Đông trùng hạ thảo đã được nghiên cứu và chứng minh có tác dụng tốt trong việc giảm cholesterol trong máu.
- Điều trị các bệnh về phổi: Đông trùng hạ thảo có khả năng tăng cường hiệu quả sử dụng oxy trong cơ thể, cùng với vị ngọt tính ấm nên có thể hỗ trợ điều trị nhiều bệnh về đường hô hấp, trong đó có bệnh đường hô hấp. như hen suyễn, COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính), viêm phế quản, giúp ức chế co thắt khí quản…
- Chữa các bệnh liên quan đến thận: Nhờ có khả năng làm tăng nồng độ 17 -hydroxy-corticosteroid và 17 -ketosteroid trong cơ thể nên đông trùng hạ thảo có thể hỗ trợ điều trị và phục hồi chức năng của hầu hết các bệnh và triệu chứng. các bệnh liên quan đến thận như suy thận mãn tính, suy giảm chức năng thận, tổn thương thận…
- Điều trị các bệnh liên quan đến gan: Đông trùng hạ thảo khá hiệu quả trong việc điều trị các bệnh về gan, viêm gan virus, giúp tăng hiệu quả hoạt động của gan.
- Hỗ trợ điều trị ung thư: Chất selen có trong đông trùng hạ thảo không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể mà còn có thể giúp ngăn ngừa ung thư. Ngoài ra, các nghiên cứu lâm sàng được thực hiện tại Nhật Bản và Trung Quốc đã chỉ ra rằng những bệnh nhân mắc các bệnh ung thư khác nhau khi dùng 6 gram đông trùng hạ thảo mỗi ngày kết hợp với hóa trị liệu trong 2 tháng đã giảm đáng kể kích thước khối u.
- Tác dụng tốt cho hệ tim mạch: Các chất adenosine, deoxy-adenosine, adenosine nucleotides và nucleotides tự do có trong đông trùng hạ thảo hỗ trợ điều hòa và ổn định nhịp tim. D-mannitol với hàm lượng tương đối cao còn giúp làm giãn nở cơ tim và mạch máu, giảm mỡ máu, hạ cholesterol và lipo-protein, rất tốt cho hệ tim mạch và thần kinh. Đối với bệnh nhân suy tim mãn tính, các dược chất digoxin, hydrochlorothiaside, dopamin và dobutamine trong đông trùng hạ thảo còn giúp họ cải thiện cuộc sống, nâng cao thể chất, sức khỏe, chức năng tim cũng như đời sống tình dục.
- Cải thiện chức năng sinh lý: Đông trùng hạ thảo cải thiện và tăng cường chức năng sinh lý ở cả nam và nữ, giúp bổ thận tráng dương ở nam giới, giảm ham muốn, liệt dương, hiếm muộn, giúp phụ nữ điều hòa nội tiết tố, cải thiện chứng lạnh tử cung (thường gặp ở các trường hợp hiếm muộn, sẩy thai).
- Chống lão hóa và làm đẹp cho phụ nữ: Đối với phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ sau khi sinh quá trình lão hóa diễn ra rất nhanh. Sử dụng đông trùng hạ thảo mỗi ngày sẽ giúp làm chậm quá trình oxy hóa, tái tạo làn da căng mịn, tràn đầy sức sống đồng thời giúp làm mờ nếp nhăn trên da, giảm vết nám, sạm da hiệu quả. Ngoài ra, nó còn làm chậm quá trình tiền mãn kinh và kéo dài thời kỳ mãn kinh mà không làm rối loạn hệ thống nội tiết. Đối với phụ nữ mang thai hoặc sau khi sinh, sử dụng đông trùng hạ thảo sẽ làm giảm các vết rạn nứt trên da bụng và đùi, tăng cường sức khỏe, giúp sản phụ có sữa ngay sau khi sinh.
Quý khách có thể tìm hiểu và mua Đông Trùng Hạ Thảo chất lượng cao – uy tín, được bán tại https://dongtrunghathaovn.org